85 runner dự chung kết marathon thế giới phải thi đấu dưới điều kiện thời tiết khắc nghiệt, với nhiệt độ tăng dần lên gần 30 độ C cùng độ ẩm lên tới 77%. Đây là nguyên nhân khiến 25 chân chạy bỏ cuộc (DNF), không hoàn thành quãng đường 42,195 km. Số này có cả Tamirat Tola - runner Ethiopia giành HC vàng với 2 giờ 5 phút 36 giây ở giải VĐTG 2022 tại Eugene, Oregon, Mỹ. Tola dừng cuộc thi ở kilomet thứ 39, khi đang đứng thứ tư.

Tola (trái) bám đuổi quyết liệt Kiplangat trong khoảng từ kilomet thứ 32 đến 38, nhưng kiệt sức rồi phải bỏ cuộc ở kilomet thứ 39. Ảnh: AFP

Chân chạy Hà Lan gốc Somali, Abdi Nageeye là tên tuổi khác sớm dừng cuộc chơi, thậm chí còn sớm hơn, khi mới qua mốc 27 km. Anh từng giành HC bạc marathon tại Tokyo 2021, đứng thứ ba tại New York City Marathon 2022 và giữ kỷ lục quốc gia ở các nội dung đường trường gồm 10 km, half marathon và marathon.

Nhưng điều kiện thời tiết khắc nghiệt này không thể làm khó Kiplangat. Chân chạy Uganda và đồng đội Stephen Kissa, cùng Leul Gebresilase, Tsegaye Getachew và Tamirat Tola của Ethiopia và Timothy Kiplagat của Kenya nằm trong nhóm dẫn đầu vượt qua mốc 30 km với thời gian khoảng 1 giờ 32 phút.

Sau đó, Kissa vấp ngã và vị trí dẫn đầu là cuộc đua song mã giữa Kiplangat và Gebresilase. Trong 5 km tiếp theo, Kiplangat bứt tốc và tách tốp thành công, còn Gebresilase tụt lại phía sau 15 giây. Chân chạy Uganda duy trì vị trí dẫn đầu trong 10 km cuối và giành HC vàng với 2 giờ 8 phút 53 giây.

Kiplangat là chân chạy Uganda thứ hai giành HC vàng marathon nam tại giải vô địch điền kinh thế giới, sau khi đàn anh Stephen Kiprotich đăng quang tại Moscow 2013 với 2 giờ 9 phút 51 giây.

Kiplangat mừng khi về nhất marathon nam giải VĐTG 2023 tại Budapest. Ảnh: Reuters

Kiplangat, sinh năm 1999, thi đấu nhiều nội dung như 5,000m, 10,000 m, chạy việt dã, half marathon, marathon, chạy núi, half marathon đồng đội và chạy núi đồng đội. Anh giành HC vàng cả nội dung cá nhân và đồng đội giải chạy núi thế giới Italy 2017, và giành HC vàng đồng đội tại giải chạy núi thế giới Andorra 2018.

Ở nội dung marathon, anh giành HC vàng tại Commonwealth Games 2022 với 2 giờ 10 phút 55 giây, dù rẽ nhầm ở gần cuối chặng.

"Hôm nay là ngày của tôi, trời nóng nhưng thời tiết thuận lợi cho tôi. Tôi đã có rất nhiều kinh nghiệm chạy ở Birmingham và điều đó đã giúp ích cho tôi", Kiplangat nói và dành tặng chiến thắng cho gia đình, đặc biệt là đứa con mới được một tháng tuổi .

Trái với vị trí dẫn đầu, cuộc đua giành HC bạc Budapest 2023 diễn ra khốc liệt. Chân chạy người Israel gốc Ethiopia, Marhu Teferi vượt mặt Gebresilase trong 400m cuối cùng để giành HC bạc với thành tích cá nhân tốt nhất năm 2023 (SB) là 2 giờ 9 phút 12 giây. Gebresilase cán đích thứ ba với 2 giờ 9 phút 19 giây.

Kiplangat (giữa) cùng Teferi (phải) mừng chiến thắng nhất nhì ở cuộc đua marathon nam giải VĐTG 2023 tại Budapest sáng 27/8. Ảnh: Reuters

"Tôi đã cố gắng hết sức trong thời tiết nắng nóng này và rất biết ơn với tấm HC bạc", Teferi bày tỏ. "Tôi muốn thể hiện phong độ tốt nhất và Budapest 2023 là mục tiêu lớn nhất trong mùa này, nên tôi rất vui vì đã thực hiện được ước mơ. Tôi ngã sau mốc 30 km và rách áo phông, vì nghĩ đã va chạm với ai đó. Nhưng tôi cố gắng thi đấu tiếp để hoàn thành cuộc đua với thành tích tốt nhất".

Omar Hassan, chân chạy người Đan Mạch thi đấu cho đội VĐV tị nạn, cán đích thứ 41 với 2 giờ 17 phút 23 giây. Hassan thừa nhận gặp nhiều khó khăn trong lần đầu dự giải marathon vô địch thế giới nhưng hạnh phúc vì hoàn thành quãng đường 42,195 km và tự tin sẽ trở lại mạnh mẽ hơn ở những giải tới.

Đội VĐV tị nạn là hạng mục mà các vận động viên của những người tị nạn có thể tranh tài tại các giải của Liên đoàn điền kinh quốc tế (IAAF). Logo chính thức của IAAF được sử dụng làm cờ của đội.

Hồng Duy