Những ngày qua, huyện Diên Khánh đã huy động nhân viên dọn vệ sinh tại 4 cổng thành sau khi báo chí phản ánh tình trạng di tích lịch sử bị xâm hại, gây mất mỹ quan và ô nhiễm tại khu vực thành.

Rác thải, cỏ dại um tùm ở các cổng thành đã được nhổ bỏ, dọn dẹp sạch sẽ, phần tường thành nối các cổng trở nên thông thoáng, giảm mùi hôi. Tại cổng hướng đông, tây - nơi dẫn vào trung tâm huyện, chính quyền tháo dỡ một số biển trang trí, chỉ giữ lại bảng điện tử chào mừng gắn tại thành.

Cổng Tiền (hướng nam) trở nên khang trang sau khi được vệ sinh. Riêng cổng Hậu (hướng bắc) đã được dọn dẹp nhưng ngày 12/11 xuất hiện chất thải bốc mùi hôi thối.

"Địa phương đã tuyên truyền giữ vệ sinh, nhưng một số người thiếu ý thức, xâm hại di tích", một bảo vệ tại thành cổ nói, cho biết diện tích thành khá rộng, gần khu vực người dân sinh sống nên việc giữ vệ sinh gặp một số khó khăn.

Về hình viết, vẽ bậy trên cổng thành chưa được xoá, bà Nguyễn Thị Thu Ny, Phó chủ tịch UBND thị trấn Diên Khánh, cho biết muốn khắc phục vấn đề này địa phương phải lập tờ trình, xin ý kiến các cấp quản lý vì thành cổ là di tích lịch sử.

Thành cổ nằm ở thị trấn Diên Khánh, cách TP Nha Trang 10 km, xây từ năm 1793 trên diện tích 3,5 ha, chiều dài thành 2.600 m, tường cao 3,5 m. Đây là quần thể kiến trúc quân sự theo kiểu Vauban - mẫu thành phổ biến ở châu Âu thế kỷ 17-18.

Công trình có 4 cổng tên là Đông, Tây, Tiền (hướng nam) và Hậu (hướng bắc), từng là trung tâm chính trị, hành chính của tỉnh Khánh Hòa từ năm 1802 đến 1945. Năm 1988, thành cổ được xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.

Toàn cảnh thành cổ Diên Khánh. Ảnh: Bùi Toàn

Tháng 4/2022, công trình này được UBND tỉnh đề xuất bảo tồn với kinh phí hơn 166 tỷ đồng. Hiện, dự án trùng tu được tỉnh lấy ý kiến của Cục Di sản (Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch). Khi cải tạo, khoảng 200 hộ nằm trong vùng bảo vệ di tích sẽ được giải tỏa, bố trí tái định cư nơi khác.

Bùi Toàn