Đề xuất buộc tháo dỡ các homestay xây trái phép được chính quyền thị xã Tịnh Biên đưa ra trong bối cảnh tháng trước một số khu vực trên núi Cấm, núi Ba Thê xảy ra sạt lở sau nhiều ngày mưa bão. Cơ quan chức năng xác định đa số homestay xây cheo leo trên các mỏm đồi có độ dốc lớn, với kết cấu tạm bợ, chịu lực kém.

Tình trạng xây dựng homestay trái phép trên núi Cấm nở rộ từ năm ngoái. Mỗi tháng, các cơ sở này tổ chức lưu trú cho hàng nghìn lượt khách. Khi phát hiện, chính quyền địa phương đã xử phạt vi phạm hành chính, song những cơ sở lưu trú này vẫn hoạt động.

Một homestay đang xây dựng trên núi Cấm vào cuối năm 2022. Ảnh: Ngọc Tài

Cuối năm 2022, tỉnh An Giang quyết định cho các công trình này tồn tại với điều kiện giữ nguyên hiện trạng và giao thị xã Tịnh Biên quản lý, lập quy hoạch. Do đó, khi bị chính quyền địa phương yêu cầu dừng hoạt động, và đề xuất buộc tháo dỡ, chủ các homestay đã phản đối vì cho rằng chủ trương của địa phương không nhất quán.

Theo ước tính của Ban quản lý khu du lịch núi Cấm, mỗi tháng các homestay phục vụ khoảng 7.000 lượt người, cao điểm du khách phải đặt trước vài tháng mới có chỗ. Giá lưu trú mỗi đêm 300.000-500.000 đồng. Ngoài 10 cơ sở đang hoạt động, có hai homestay mới đang hoàn thiện.

Ông Lê Trung Hiếu, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư An Giang, đề nghị cho phát triển loại hình lưu trú trên núi Cấm vì nhu cầu rất lớn, đem lại thu nhập cho người dân địa phương. Tuy nhiên, việc này cần có quy hoạch cụ thể để đảm bảo an toàn, hướng dẫn người dân chấp hành.

Núi Cấm cao hơn 700 m và là ngọn núi cao nhất miền Tây. Năm 2002, tỉnh An Giang có chỉ thị về xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng trên núi Cấm. Theo đó, một mặt tận dụng lợi thế thiên nhiên để phát triển du lịch, song yêu cầu rà soát, không để phát sinh dân cư mới và nghiêm cấm xây dựng trái phép trên núi.

Khu du lịch Núi Cấm được phê duyệt diện tích trên 1.000 ha, có 9 phân khu chức năng: khu cáp treo và lâm viên núi Cấm rộng hơn 50 ha; khu du lịch Hồ Tà Lọt 120 ha và khu du lịch núi Cấm hơn 850 ha.

Địa phương cũng thống kê có gần 600 hộ dân cất nhà trên đất rừng. Đây là những người dân sinh sống lâu năm trên núi, không có giấy tờ; 78 cơ sở thờ tự trái phép.

Ngọc Tài