Khi tham gia các hội nhóm, diễn đàn về ô tô tại Việt Nam, sẽ không khó để bắt gặp những chủ đề thảo luận sôi nổi xung quanh xe điện - xe xăng. Những cuộc bàn luận ấy thường "phân cực" với 1 bên ủng hộ động cơ đốt trong và phần còn lại - những người đứng về phía xe điện.

Tại Việt Nam hiện có hàng chục mẫu xe hybrid (nói chung), thuộc nhiều phân khúc, có cả xe phổ thông và xe sang (Ảnh: NTP).

Tuy nhiên tại Việt Nam không chỉ có vậy. Xe hybrid, dòng sản phẩm kết hợp giữa động cơ đốt trong và mô-tơ điện, cũng từng bước củng cố một "chiến tuyến" riêng cho mình.

Bằng chứng là trong năm 2023 đã có 6 mẫu xe hybrid mới được ra mắt tại nước ta. Cộng thêm những model gia nhập trước đó, rõ ràng xe hybrid không hề lép vế.

Đa dạng lựa chọn, giá dần hợp lý

Toyota đang là hãng xe tích cực nhất trong việc "phổ cập" xe hybrid tại Việt Nam. Trong số các sản phẩm 2023 của thương hiệu Nhật Bản này thì có 3 mẫu có tùy chọn động cơ "lai", gồm: Yaris Cross, Innova Cross và Alphard. Trước đó, các dòng xe như Corolla Cross, Altis, Camry cũng có phiên bản hybrid.

Haval chọn một mẫu xe hybrid để "chào sân" thị trường Việt Nam (Ảnh: HQN).

"Tân binh" đến từ Trung Quốc là Haval cũng chọn cách tiếp cận thị trường Việt bằng mẫu xe H6 và chỉ có 1 lựa chọn động cơ hybrid. Honda Việt Nam thì thăm dò khách hàng Việt thông qua sản phẩm ăn khách của mình là mẫu CR-V, với phiên bản e:HEV, bên cạnh 3 phiên bản khác thuần xăng.

Trước đó, Nissan cũng gây chú ý khi giới thiệu tới người dùng trong nước mẫu Kicks. Thuộc phân khúc gầm cao đô thị đang "nóng" tại Việt Nam, xe gây ấn tượng với mức tiêu thụ nhiên liệu theo công bốchỉ 2,2 lít cho 100km đường đô thị. Đến nay, Kicks vẫn là mẫu xe duy nhất ở nước ta được trang bị động cơ e-Power (một dạng của hybrid nối tiếp).

Điểm những nét trên để thấy xe hybrid ở Việt Nam dần đa dạng hơn về lựa chọn. Tuy nhiên, rào cản vẫn còn khi khách hàng tiếp cận dòng sản phẩm này, đó là mức giá xe hybrid cao hơn so với xe động cơ đốt trong thuần.

Để thúc đẩy doanh số, đại lý Nissan chọn cách giảm giá xe, bắt đầu là mức vài chục triệu đồng hay chính sách bán ưu đãi cho nội bộ. Mức giảm giá sau đó được tăng lên thành hơn 170 triệu đồng. Kết quả là hiện nay Kicks phiên bản E đã hết hàng, phiên bản V còn xe tại một số đại lý nhưng số lượng hạn chế.

Không riêng Nissan Kicks gặp khó khi tiếp cận khách hàng do giá cao, Yaris Cross cũng tương tự, buộc đại lý phải tung ưu đãi cho hai dòng xe này (Ảnh: TMV).

Ra mắt không lâu, Yaris Cross bản HEV được đại lý giảm 100 triệu đồng, doanh số nhờ vậy cải thiện đáng kể. Gộp cả bản xăng và bản hybrid thì mẫu ô tô này đã giao được hơn 1.000 chiếc tới tay khách hàng trong tháng 11, qua đó đưa Yaris Cross vào nhóm 10 xe bán chạy nhất tại Việt Nam tháng đó.

Không phải xe hybrid nào cũng giống nhau

So sánh giống/khác ở đây là phương diện công nghệ động cơ. Chẳng hạn các dòng xe Toyota tại Việt Nam sử dụng hệ thống hybrid song song, trong đó động cơ đốt trong sẽ đảm nhiệm cung cấp lực kéo tới các bánh xe. Động cơ điện giữ vai trò trợ lực cho động cơ xăng trong một số trường hợp, đặc biệt là tăng tốc.

Hiện nay, một số mẫu xe hybrid song song có thể chạy thuần điện được vài chục km khi pin còn đủ dung lượng và vận hành ở tốc độ thấp. Khả năng tiết kiệm nhiên liệu đến từ việc khi xe phanh, nhả chân ga thì năng lượng sẽ được thu hồi và sạc cho pin. Cũng bởi đặc tính trên mà khả năng cải thiện mức tiêu thụ nhiên liệu chỉ được một phần.

Ví dụ với Yaris Cross, xe hết 3,56 lít cho 100km di chuyển trong đô thị với phiên bản hybrid. Con số này với bản thuần xăng là 7,41 lít/100km.

Công nghệ hybrid trên các dòng xe có thể khác nhau, nhưng cơ bản đều là sự kết hợp giữa động cơ xăng và mô-tơ điện nhằm tối ưu mức tiêu hao nhiên liệu (Ảnh: Kim Chi).

Trong khi đó, động cơ e-Power trên Nissan Kicks có thể hiểu là một hệ thống hybrid nối tiếp. Xe truyền động hoàn toàn bằng mô-tơ điện, lấy năng lượng từ bộ pin. Động cơ đốt trong sẽ đóng vai trò máy phát để sạc, nhờ thế mà người dùng Kicks có trải nghiệm tương đồng với lái ô tô điện nhưng không phải bận tâm về chuyện sạc.

Ngoài việc chạy êm, tăng tốc nhanh và mượt thì e-Power cũng sử dụng nhiên liệu hiệu quả hơn. Theo công bố của hãng, Nissan Kicks chỉ tiêu hao 2,2 lít cho 100km di chuyển trong đô thị. Tuy nhiên, giá bán của dòng xe này cũng đắt hơn, như Nissan Kicks nếu không có ưu đãi của đại lý thì mức giá là 789-858 triệu đồng.

Trong khi đó, Honda CR-V hay Haval H6 sử dụng động cơ hybrid kết hợp song song và nối tiếp. Nó giúp phát huy những ưu điểm của cả 2 trong một số điều kiện sử dụng. Song cấu tạo phức tạp nên hệ thống này làm tăng giá thành xe, ít được triển khai trên các mẫu xe kích thước nhỏ.

Hãng xe Nhật tiếp tục chú trọng hybrid tại Việt Nam

"Nếu các dòng xe điện yêu cầu nhiều hơn về cơ sở hạ tầng, mạng lưới và cả nguồn cung cấp điện thì các mẫu xe với công nghệ e-Power lại có tiềm năng hơn trong thời điểm hiện tại. Với thị trường ASEAN, đây sẽ là lựa chọn phù hợp của Nissan để bắt đầu con đường điện khí hóa", ông Isao Sekiguchi - Chủ tịch Nissan Thái Lan và Chủ tịch Nissan ASEAN, chia sẻ.

Tương tự vậy, Toyota cũng đặt nhiều kỳ vọng vào xe hybrid tại nước ta. Minh chứng rõ rệt nhất là hãng giới thiệu 3 mẫu xe "lai" trong năm 2023, nâng tổng số xe hybrid tại Việt Nam lên con số 6 (model).

Khi dường như cả thế giới đều chạy theo xe thuần điện thì Toyota, Nissan hay những hãng xe Nhật Bản khác lại chọn cách tiếp cận "mềm" hơn với xe hybrid. Giảm mức tiêu thụ nhiên liệu (so với xe xăng) tức là đã góp phần tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải, chung tay vào mục tiêu trung hòa carbon. Trong khi đó, xe hybrid cũng không đòi hỏi về đầu tư hạ tầng, không làm thay đổi thói quen sử dụng xe.